Na czym polega?

Odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego polega na tym, że skazany ma obowiązek przebywać w miejscu zamieszkania, z zastosowaniem specjalnych urządzeń elektronicznych – odbywający karę nosi na ręce lub nodze nadajnik, który połączony jest z odbiornikiem umiejscowionym w miejscu ustalonym jako miejsce odbywania kary.

Sąd penitencjarny określa przedziały czasowe, w których skazany ma prawo się oddalić z miejsca stałego pobytu lub innego wskazanego miejsca na okres nieprzekraczający 12 godzin dziennie np. w celu korzystania z opieki medycznej, wykonywaniu pracy czy praktyk religijnych.

Stosowany jest głównie wobec sprawców przestępstw o niższej społecznej szkodliwości, niezdemoralizowanych, dotąd nie mających konfliktów z prawem, popełniających czyn zabroniony w okolicznościach wskazujących na brak chęci powrotu do przestępstwa, wobec których zastosowanie kar wolnościowych nie byłoby konieczne dla zrealizowania funkcji kary.

Kto może się o niego ubiegać?

O zezwolenie na odbywanie kary w tym systemie mogą się ubiegać osoby skazane na karę pozbawienia wolności (w tym również osoby, wobec których orzeczono karę zastępczą za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe) nieprzekraczającą jednego roku i 6 miesięcy, posiadającym miejsce stałego pobytu, w którym warunki mieszkaniowe i techniczne umożliwiają wykonanie tej kary oraz zgodę osób wspólnie z nimi zamieszkujących (powinna obejmować także oświadczenie o umożliwieniu podmiotowi dozorującemu przeprowadzanie czynności kontrolnych)

Wymagana jest również zgoda właściciela lokalu w sytuacji, gdy przykładowo jest on wynajmowany.

Nie bez znaczenie są też przesłanki materialne, czyli stopień demoralizacji oraz dotychczasowe zachowanie skazanego. Ponadto, zastosowanie dozoru elektronicznego musi być wystarczające dla osiągnięcia celów kary.

Trzeba zwrócić uwagę na to, iż warunek jednego roku i 6 miesięcy odnosi się również do sumy dwóch lub więcej niepodlegających łączeniu kar pozbawienia wolności, które skazany ma odbyć kolejno.

Skazanym w warunkach recydywy wielokrotnej zezwolenie nie jest udzielane.

Gdzie i kto składa wniosek?

Wniosek o zezwolenie na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego może złożyć skazany, jego obrońca, prokurator, sądowy kurator zawodowy oraz dyrektor zakładu karnego. Nie mogą go złożyć członkowie rodziny.

Należy go złożyć do właściwego sądu penitencjarnego, w którego okręgu przebywa skazany.

W terminie 30 dni od dnia wpłynięcia wniosku Sąd Penitencjarny powinien zwołać posiedzenie i wydać postanowienie.  

Na odmowne postanowienie przysługuje zażalenie, a kręg osób uprawnionych jest tożsamy z osobami uprawnionymi do złożenia wniosku.

Kuratorowi oraz dyrektorowi zakładu, prawo to przysługuje tylko wtedy, gdy złożyli wniosek o udzielenie zezwolenia.

Co powinien zawierać wniosek?

Wniosek wraz z uzasadnieniem powinien zostać złożony na piśmie, z dołączona zgodą osoby lub osób pełnoletnich zamieszkujacych wspólnie z pozwanym w miejscu wskazanym jako jego stałe miejsce pobytu.

Koszty 

Wniosek podobnie jak odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego są darmowe. Można więc, pokusić się o stwierdzenie, że ten sposób odbywania kary jest korzystny zarówno dla skazanego (daje możliwość wykonywania pracy) jak i dla Skarbu Państwa (nie ponosi kosztów pobytu skazanego w zakładzie zamkniętym).